Ruimte voor rouw op Mercatorplein: ‘Het gaat erom dat de pijn er mag zijn’, Parool
BEELD SOPHIE SADDINGTON
Terwijl de wereld kerst viert, hebben veel rouwenden het zwaar. Op het Mercatorplein kunnen zij de komende dagen een kaarsje aansteken en hun verdriet delen in een grote glazen kas speciaal ingericht voor rouw. ‘Het mooist om te horen is: ik ken ook dat verlies.’ Door Dionne van Lint.
De glazen kas valt op in de schemering: de flikkerende kaarsen en kerstversiering zijn lichtpuntjes in de duisternis. Een vrouw hangt twee zilveren lintjes met een boodschap erop in een van de kerstbomen die bij de kas staan. Ook voor haar is kerst een verdrietige periode. “Vorig jaar ben ik op eerste kerstdag mijn moeder verloren en een maand geleden is mijn vader overleden,” vertelt Marjolein (55). “Met deze lintjes wil ik ze herdenken.”
“We wilden een open ruimte voor rouw maken. Het hoeft geen geheim te zijn,” zegt Rikko Voorberg, mede-initiatiefnemer van de Ik rouw ook-installatie en artistiek leider van Stichting PopUpWerk.
Met de installatie wil de stichting, in samenwerking met culturele werkplaats Midwest, een plek bieden voor pijn en verdriet. Voor het verlies van een persoon of, bijvoorbeeld, het verlies van een baan door corona. De organisaties willen een plek creëren zonder mensen te willen troosten. Voorberg: “Niet iedereen zit op troost te wachten. Het gaat erom dat de pijn er mag zijn.”
Rouwen is liefde
Toch is er naast verdriet ook plaats voor viering. “Rouwen is een vorm van liefde. Dus daar hoort vieren en dankbaarheid ook bij,” zegt Voorberg. Dat herkent Maaike (45): zij hangt een lintje op omdat ze afgelopen jaar een niertransplantatie heeft ondergaan. “Ik rouw om de nierfunctie die ik verloren heb. Maar ik ben ook heel dankbaar, want ik heb een nieuwe nier mogen ontvangen. Anders zou mijn leven er heel anders uitzien.”
Vanwege de coronamaatregelen mag er één persoon per keer naar binnen om een lintje te beschrijven of een kaarsje aan te steken. Ter ere van de opening van de installatie spelen een violist en een accordeonist van The Klezmer Society liederen in de kas. Voorbijgangers komen nieuwsgierig kijken. De een geniet van de muziek alleen, anderen gaan met een van de vrijwilligers in gesprek over hun eigen ervaringen met rouw.
BEELD SOPHIE SADDINGTON
“Het is heel mooi dat we door deze installatie ineens prachtige gesprekken hebben met vreemden,” zegt Anita Groenink, mede-initiatiefnemer en voorzitter van Midwest. “Juist in deze tijd van corona en kerst is het gesprek met elkaar aangaan nodig.”
Verborgen verdriet
Groenink en Voorberg raakten geïnspireerd door het verhaal van Antje (39) en Jos (44). Zij verloren anderhalf jaar geleden hun dochtertje Hope nadat zij 38 uur had geleefd. “Rouw is vaak een verborgen verdriet. Er wordt te weinig over gepraat,” zegt Antje. Het is belangrijk voor hen om rouw een plek te geven en te delen, legt ze uit. “Het allermooist om te horen vind ik: ik ken ook dat verlies. Dat verzacht enigszins de pijn.”
De kas blijft nog tot en met 1 januari op het Mercatorplein staan en is van 12.00 tot 21.00 uur te bezoeken. Op 26 en 28 december treden in de kas artiesten op. De optredens zijn online live te volgen.